Google honoreert zelfstandig verwijderingsverzoeken met betrekking tot wraakporno
Zoals ik in mijn vorige blog heb toegelicht, bestaat voor exploitanten van zoekmachines de verplichting om in bepaalde situaties zoekresultaten uit de zoekmachine te verwijderen, die betrekking hebben op persoonsgegevens. Tot nu toe is in de jurisprudentie, met betrekking tot verwijderingsverzoeken, de lijn gevolgd van de richtsnoeren die door het onafhankelijke advies -en overlegorgaan van Europese privacytoezichthouders in 2014 zijn gepubliceerd over dit onderwerp. Uit deze richtsnoeren blijkt wanneer een verwijderingsverzoek gerechtvaardigd is en gehonoreerd moet worden door de exploitant van de internetzoekmachine.
Onverwacht heeft internetgigant Google op 19 juni 2015 op eigen initiatief medegedeeld dat op korte termijn een webformulier beschikbaar wordt gesteld, waarmee personen die te maken hebben met ‘wraakporno’ een verzoek kunnen doen om deze beelden te verwijderen uit de zoekresultaten van de Google zoekmachine. Wraakporno is het verspreiden van seksueel expliciet beeld- en geluidmateriaal van een persoon, zonder dat hij of zij toestemming heeft gegeven voor deze verspreiding. Google verwijdert de wraakporno niet daadwerkelijk van het internet: het bedrijf verwijdert de zoekresultaten die verwijzen naar de websites waarop de content staat geplaatst, zodat de vindbaarheid van de wraakporno aanzienlijk wordt beperkt.
Deze beleidswijziging van Google komt naar mijn idee grotendeels overeen met enkele bepalingen uit de richtsnoeren van de Europese privacytoezichthouders. In deze richtsnoeren zijn namelijk onder meer de volgende bepalingen opgenomen: “Is the information sensitive within the meaning of Article 8 of the Directive 95/46/EC?” en “Is the data processing causing prejudice to the data subject? Does the data have a disproportionately negative privacy impact on the data subject?”. De eerste bepaling regelt dat onder meer gegevens die betrekking hebben op het seksuele leven van een persoon in beginsel voor de-listing in aanmerking komen. De tweede bepaling spreekt voor zich: er ontstaat logischerwijs een buiten proportionele vervelende situatie voor de betrokkene, door het zonder toestemming op internet plaatsen van wraakporno.
Het aanbieden van een wraakporno-formulier door Google is desondanks bijzonder, omdat het bedrijf censuur verafschuwt en juist altijd terughoudend is geweest in het honoreren van verwijderingsverzoeken. Google hoopt blijkbaar door het beleid om verwijderingsverzoeken te honoreren bij te dragen aan het bieden van hulp aan gedupeerden van wraakporno.
Of de omslag van Google te maken heeft met de recentelijke toename van gerechtelijke procedures tegen het bedrijf wegens het tonen van ongewenste persoonsgegevens in haar zoekresultaten zal de toekomst moeten uitwijzen. De nieuwe werkwijze van Google wordt gezien als een stap in de goede richting voor wat betreft het recht op privacy.